Tijdens de herdenking bij Kamp Molengoot in Collendoorn is donderdag een struikeldrempel onthuld. Speciaal voor deze bijzondere gelegenheid was Yaron Wax naar Hardenberg gekomen.
De jaarlijkse herdenking bij het monument aan de Luggersweg in Collendoorn is donderdag 13 oktober gehouden. Een datum waarbij de organiserende Stichting Joods Werkkamp Molengoot rekening heeft gehouden met de Joodse feestdagen. Het monument is gebouwd ter herinnering van het werkkamp dat zich hier tijdens de Tweede Wereldoorlog bevond. Tachtig jaar geleden zijn circa 150 Joodse mannen die te werk waren gesteld bij Kamp Molengoot afgevoerd. In de nacht van 2 op 3 oktober 1942 moesten ze lopend van het werkkamp naar het station van Hardenberg, waar ze op de trein werden gezet naar kamp Westerbork onder het mom van hereniging met hun familieleden. Vanuit Westerbork volgde deportatie naar verschillende vernietigingskampenconcentratiekampen, waar de meesten zijn vermoord.
Brede struikeldrempel
Deze herdenking had net als vorig jaar, ook nog een bijzondere onthulling. Vorig jaar werd een loot geplaatst van de kastanjeboom waar Anne Frank tegenaan keek vanuit haar schuilplaats achter de boekenkast. Dit jaar is een struikeldrempel onthuld ter nagedachtenis aan de weggevoerde Joodse mannen. De drempel van messing is door de Duitse kunstenaar Gunter Demnig ontworpen als ‘groepsvariant’ voor de ‘Stolpersteine’. Stolpersteine zijn de struikelstenen die herinneren aan individuele Joodse mensen die in de oorlog zijn weggevoerd en vermoord. Na het welkomstwoord van Jannie Wiegman vond de onthulling plaats. Yaron Wax, afgevaardigde van de Israëlische ambassade in Nederland, had samen met kolonel Menachem Sebbag, hoofdrabbijn van de Nederlandse krijgsmacht, de eer de struikeldrempel te mogen onthullen.
Opnoemen van namen
Leerlingen van De Marsweijde en het Greijdanus lazen één voor één de namen voor van de slachtoffers die zijn afgevoerd. Afgewisseld met muzikale bijdragen van het Collendoornse paar Frank en Marlou van Essen waren er diverse toespraken. Onder meer van Yaron Wax, Lion Tokkie, de historicus die zich verdiept in de geschiedenis van de Joodse werkkampen in Groningen, Drenthe en Overijssel. Hij vertelde vol vuur over zijn vader die dankzij diverse onderduikadressen de oorlog overleefde.
Opdat wij nooit vergeten
Rabbijn Menachem Sebbag sprak gebeden uit voor de overleden mannen en jongens en blies op de Sjofar, een ramshoorn die in de Joodse erediensten wordt gebruikt. Daarmee werden de twee minuten stilte ingeluid. De stilte werd opgeheven met het zingen van de volksliederen, het Hatikva en het Wilhelmus. Aansluitend werden kransen en bloemen gelegd. Ter afsluiting werd door alle aanwezigen, volgens Joodse traditie, een steentje bij het monument gelegd: ‘opdat wij nooit vergeten’.
Tekst: Tineke Eilander
Foto’s: Jeroen Eilander
De route die vroeger door de Joodse mannen lopend werd afgelegd, wordt ook elke herdenking gelopen.
Afgevaardigde Yaron Wax en Rabbijn Menachem Sebbag onthullen de struikeldrempel.
Simone Hof, namens de gemeente Hardenberg.
Yaron Wax, afgevaardigde van de Israëlische ambassade in Nederland.
Historicus Lion Tokkie vertelt over zijn vader, die driemaal ternauwernood ontsnapt is aan de Duitsers.
Rabbijn Menachem Sebbag sprak gebeden uit voor de overleden mannen en jongens en blaast op de Sjofar.
Muzikale begeleiding door Frank en Marlou van Essen, het Hatikva en het Wilhelmus worden gezongen.
